Na ostatnią książkę laureatki Literackiej Nagrody Nobla składa się zbiór esejów. Olga Tokarczuk zabiera nas w literacką podróż pełną subiektywnych i głębokich refleksji. Tu każdy czytelnik znajdzie coś dla siebie. Wszak z myślą o swoich czytelnikach, odbiorcach jej literackiego kunsztu Tokarczuk książkę Czuły narrator napisała.
Znany jest nam, wiernym czytelniczkom i czytelnikom twórczości Olgi Tokarczuk jej esej Lalka i perła, w którym noblistka z wielką pieczołowitością (no i czułością) przygląda się z pozycji obserwatora książce Prusa. Książka Czuły narrator pokazuje, iż twórczość eseistyczna to obszar, w którym Tokarczuk lawiruje gładko i pewnie. Każde zdanie, znak przystankowy są przemyślane i dopracowane w najdrobniejszych szczegółach. Tokarczuk otwiera się przed czytelnikami, pisząc o swojej pracy z pozycji pisarza. Ujawnia skąd czerpie inspiracje. Nierzadko powraca do dzieciństwa czy czasów młodości. Pozwala zajrzeć za kulisy swojej pracy. Cierpliwie tłumaczy w jaki sposób literatura może pomóc w zrozumieniu nieskończenie zróżnicowanych problemów współczesnego świata. Wreszcie – pokazuje jak nadrzędną rolę odgrywa narrator – ten wszechwiedzący byt, który o fabule książki i jej bohaterach wie wszystko. Zdaniem Tokarczuk rola oraz pozycja narratora, by nadążyć za nieustannie zmieniającym się światem, również powinna ulec zmianie (czwartoosobowy narrator).
Jak doskonale pamiętamy Czuły narrator jest/ był również tytułem noblowskiej przemowy autorki. Całość tej przemowy przeczytamy w książce. Oprócz tego znajdziemy cykl wykładów łódzkich. Olga Tokarczuk przyjęła zaproszenie pań profesorek Krystyny Pietrych i Joanny Jabłkowskiej i wygłosiła w 2018 r. na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego wykłady Psychologia narratora, Psychologia literackiego stworzenia świata. Jak powstały Księgi Jakubowe, Przypadek Duszejko. Postaci literackie. Ostatni odczyt zatytułowany Kraina Metaksy nie został odczytany i właściwie debiutuje na stronach książki. Oprócz tego w Czułym narratorze znajdziemy wiele innych esejów, już wcześniej wydrukowanych, przeczytanych, być może zapomnianych, ale zdaniem autorki wartych przypomnienia, gdyż poruszają one tematykę uniwersalną i mimo ciągłych zmian – aktualną.
Sam proces lektury książki Czuły narrator jest intelektualną ucztą. Jeżeli więc macie na nią ochotę, to przyjmijcie zaproszenie za kulisy wyjątkowej twórczości naszej noblistki i zanurzcie się w lekturze jej ostatniej, wyjątkowej i zapewniam, tak różnej od dotychczas wam znanych, książki.
przeczytała i poleca
Katarzyna Gołubiew
WWE